Chiến tranh Việt Nam đã được khắc họa qua vô số bức ảnh của các nhiếp ảnh gia quốc tế, những tác phẩm đã trở thành biểu tượng, in sâu vào ký ức của nhiều thế hệ. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, phía sau những ống kính phương Tây ấy, còn có những người con của đất Việt, những nhiếp ảnh gia dũng cảm đã ghi lại cuộc chiến từ một góc nhìn hoàn toàn khác, một góc nhìn từ bên trong. Trên top70s.com hôm nay, chúng ta cùng nhau khám phá “Một Việt Nam Khác” qua những thước phim quý giá này.
Những bức ảnh như “Em bé Napalm” của Nick Út hay hình ảnh Thích Quảng Đức tự thiêu đã trở thành những biểu tượng ám ảnh về cuộc chiến tranh Việt Nam trong mắt thế giới. Phần lớn những hình ảnh này được ghi lại bởi các nhiếp ảnh gia phương Tây, phản ánh một phần khốc liệt của cuộc chiến. Tuy nhiên, cuốn sách “Another Vietnam: Pictures of the War from the Other Side” (tạm dịch: Có một Việt Nam khác: Những bức ảnh chiến tranh từ phía bên kia) đã mang đến một góc nhìn mới, một góc nhìn từ chính những người Việt Nam, những người đã sống và chiến đấu trong cuộc chiến.
Cuốn sách “Another Vietnam”, được biên soạn bởi nhiếp ảnh gia người Anh Tim Page và các cộng sự, đã tập hợp 180 bức ảnh quý giá được chụp trong giai đoạn Kháng chiến chống Mỹ (1965-1975). Điều đặc biệt là tất cả những bức ảnh này đều được chụp bởi các nhiếp ảnh gia Việt Nam.
Để có được những tư liệu vô giá này, nhóm tác giả đã dành nhiều năm tìm kiếm, gặp gỡ các phóng viên chiến trường miền Bắc, lắng nghe những câu chuyện tác nghiệp đầy gian khổ, lật giở những tấm phim âm bản được cất giữ cẩn thận. Có những bức ảnh quý giá đến mức ngay cả chủ nhân của chúng cũng không ngờ tới.
Hầu hết các nhiếp ảnh gia này đều tự học nghề và làm việc cho các cơ quan như Thông tấn xã Việt Nam, Mặt trận Giải phóng dân tộc hay các tờ báo chính thức. Họ tác nghiệp trong điều kiện vô cùng khó khăn, thiếu thốn về vật chất và luôn đối mặt với hiểm nguy.
Nhiếp ảnh gia Nguyễn Đình Lưu đã chia sẻ: “Chúng tôi phải hết sức cẩn thận bởi vì chúng tôi chỉ có lượng phim rất hạn chế do cơ quan phát cho. Đối với chúng tôi, mỗi bức ảnh không khác nào một viên đạn”. Câu nói này cho thấy giá trị của mỗi bức ảnh đối với các nhiếp ảnh gia thời bấy giờ. Có những người chỉ có duy nhất một cuộn phim 70 tấm để chụp trong suốt cả cuộc chiến.
Không chỉ thiếu thốn về phương tiện, họ còn phải đối mặt với nguy hiểm từ bom đạn, môi trường độc hại. Bất chấp tất cả, họ vẫn dũng cảm ghi lại những khoảnh khắc chân thực về chiến trường, về đời sống của người dân và các chiến sĩ, tạo nên một kho tàng tư liệu vô giá.
Những bức ảnh trong “Another Vietnam” không chỉ đơn thuần là những hình ảnh về chiến tranh. Chúng còn là những câu chuyện về con người, về cuộc sống, về tình yêu, về hy vọng trong hoàn cảnh khốc liệt nhất. Chúng cho chúng ta thấy một góc nhìn khác về cuộc chiến, một góc nhìn từ phía những người trực tiếp tham gia và gánh chịu hậu quả của nó.
Những bức ảnh này không chỉ có giá trị lịch sử mà còn có giá trị nhân văn sâu sắc. Chúng giúp chúng ta hiểu hơn về những mất mát, hy sinh của người Việt Nam trong cuộc chiến, đồng thời cũng thể hiện tinh thần lạc quan, ý chí kiên cường của một dân tộc.
Dưới đây là một số bức ảnh tiêu biểu trong bộ sách.
